Jak znalazłam przepis na tę zupę? Szukałam czegoś fajnego z kuchni słowiańskiej w związku z akcją Kuchnia Krajów Słowiańskich 2015 Qualietty ze Skarbnicy Smaków. Przeglądałam książkę Macieja E. Halbańskiego Potrawy z różnych stron świata z 1986 roku. Jest tam wiele wspaniałych przepisów, ale też wiele niedociągnięć. Myślę, że wynika to z faktu, iż książka powstała w dobie PRL-u, kiedy dostęp do informacji i produktów był ograniczony. Mimo wszystko ja cenię tę książkę, traktuję ją często jako początek swoich kulinarnych poszukiwań. książkę W każdym bądź razie natknęłam się na przepis na kapuśniak po słoweńsku – vipavska corba. Zaintrygował mnie dodatek fasoli. Zdziwiła śmietana i zasmażka. Trochę tego za wiele w jednej zupie. Na forum cin cin natknęłam się na wpis, gdzie osoba mieszkająca w Słowenii pisze, że śmietana jest w chorwackiej wersji tej zupy. Słoweńska nazywana jest jota. Zazwyczaj robi się ją obecnie z dodatkiem fasoli z puszki. Ale ja postanowiłam zrobić ją z dodatkiem moczonej przez noc i gotowanej fasoli. Wyszło pysznie. Dodatek fasoli jest naprawdę strzałem w 10!

JOTA – SŁOWEŃSKI KAPUŚNIAK Z FASOLĄ

Składniki na 6 porcji:

150 g fasoli mały jaś (lub z puszki)

250 g surowego wędzonego boczku

400 g kiszonej kapusty

liść laurowy

kilka ziaren pieprzu

250 g ziemniaków

1 łyżka smalcu

1 duża cebula

1 duży ząbek czosnku

1. Fasolę moczyć przez noc. Rano wstawić do gotowania wraz z boczkiem (podzielonym na mniejsze kawałki). Gotować około 1-1,5 godziny na wolnym ogniu, aż fasola będzie miękka (ale nie powinna się rozpadać).

2. W tym samym czasie wstawić kapustę z liściem laurowym i kilkoma ziarnami pieprzu. Gotować w takiej ilości wody, aby zakrywała ona kapustę przez również około godzinę, dolewając wodę w miarę potrzeby.

3. Boczek wyjąc, ostudzić i pokroić w kostkę. Połączyć zawartość fasolę i kapustę (wraz z płynem) i gotować jeszcze ok. 20 minut razem.

4. W tym czasie obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki ugotować w oddzielnym garnku. W kapuście się nie ugotują z uwagi na kwas. Ja gotowałam je bez soli, bo kapusta i boczek zazwyczaj są wystarczająco słone.

5. Na patelni roztopić smalec i usmażyć na nim na złoto posiekaną cebulkę. Dodać do zupy. Można zawsze zrobić zasmażkę z mąką, ale moim zdaniem jest tutaj zbędna, bo zupa jest wystarczająco gęsta.

6. Dodać do garnka z fasolą, boczkiem i kapustą ziemniaki wraz z wodą z gotowania, usmażoną cebulkę oraz pokrojony boczek. Zagotować i podawać.

Gjuwecz to rodzaj bułgarskiego gulaszu, który przyrządza się w jednym naczyniu. Tak samo nazywa się specjalny garnek, w którym przygotowuje się tradycyjnie tę potrawę. Ja niestety takiego garnka nie posiadam, więc poradziłam sobie podsmażając i dusząc mięso na głębokiej patelni, następnie wymieszałam je z pozostałymi składnikami i przełożyłam do naczynia żaroodpornego. Pamiętajcie, że naczynie którego użyjecie musi mieć pokrywkę.

Jest wiele przepisów na ten jednogarnkowiec, wiele wersji i odmian. Ten pochodzi z książki Maciej E. Halbańskiego Potrawy z różnych stron świata.

Danie przygotowałam specjalnie z myślą o akcji Qualietty ze Skarbnicy Smaków Kuchnia Krajów Słowiańskich 2015.

BUŁGARSKI GJUWECZ Z MIĘSEM

Składniki na 4 porcje:

600 g łopatki wieprzowej (baraniny)

3 duże czerwone papryki

250 g fasolki szparagowej

1/2 szklanki zielonego groszku (świeży lub mrożony)

400 g ziemniaków

150 g cebuli

2 łyżeczki koncentratu pomidorowego

4 łyżki oleju rzepakowego

natka pietruszki

sól, pieprz

1 i 1/2 szklanki wrzącej wody

1. Mięso pokroić w kostkę, jak na gulasz. Posiekać cebulę. Obsmażyć razem na oleju. Przyprawić solą i pieprzem. Podlać 0,5 szklanki wody i chwilę dusić.

2. Paprykę oczyścić z nasion i pokroić w paski. Ziemniaki obrać i pokroić w dużą kostkę. Fasolkę szparagową obrać i pokroić na mniejsze kawałki.

3. Do mięsa dorzucić paprykę, fasolę, ziemniaki i groszek. Wymieszać. Przełożyć do naczynia żaroodpornego (z pokrywką), zalać szklanką wrzącej wody wymieszaną z koncentratem pomidorowym. Zamknąć i wstawić do piekarnika nagrzanego do 180 ºC na ok. 40 minut. Jeśli mamy odpowiedni garnek do zapiekania, to jest łatwiej – nie trzeba nic przekładać do innego naczynia.

4. Podajemy w naczyniu do zapiekania posypane natką pietruszki. Każdy nakłada sobie porcję. Najlepiej smakuje z jakimś mlecznym dodatkiem, z uwagi na pochodzenie potrawy najlepiej z jogurtem bułgarskim.